Podcast episode 7: Fake nieuws, privacy en de rol van social media
Fake news, privacy en social media: het is een boeiende tijd om op een nieuwsredactie te werken. In de zevende aflevering van onze podcast In Opname heeft Dieter Van Esch het met journalist Tim Verheyden en privacy-expert Herman Maes onder andere over fact-checking, shoppen op Facebook en de rol van social media in coronatijden.
In onze podcast In Opname hebben we het zowel met eigen experts als externe specialisten over interessante onderwerpen op vlak van marketing, technologie, strategie, creatie en content. De zevende aflevering draait rond fake nieuws, privacy en de rol van social media. Journalist bij VRT en reportagemaker van onder andere ‘Facebook en ik’, Tim Verheyden en onze eigen Herman Maes (marketing strateeg en privacy-expert) zijn de gasten gastsprekers.
Beluister deze aflevering
Redactioneel werk op afstand
Werken op een redactie is heel erg complex. Een redactie maakt niet één product, maar meerdere: Het Journaal, Pano, Terzake, lange reeksen en video’s voor online platformen. Ook bij een redactie heeft de coronacrisis voor wat verandering gezorgd. Vergaderingen verlopen meer via teams of zoom. Gaan mensen op reportage, dan gaat iedereen apart. Gaan ze toch samen, dan is de wagen volledig afgeplakt met plastic. Dit zorgt ervoor dat fysiek contact vermeden wordt.
Waar de redactie vroeger een interview deden met een volledige cameraploeg, worden momenteel interviews afgewerkt via Zoom of een iPhone. Quotes worden gedeeld via smartphones. Het werkt perfect, waardoor er een nieuwe soort beeldtaal gelanceerd is. Natuurlijk gaat niet alles met een smartphone. Soms werk je met kritische interviews en is interactie gewoon nodig.
Televisie uit de onderbuik
Toch denkt Tim Verheyden dat er de laatste maanden tv gemaakt is dat direct was en meer uit de onderbuik kwam. Omdat iedereen in dezelfde situatie zat, slaat dat soort journalistiek beter aan. Al wordt het voor de redactie steeds moeilijker aangezien ze creatiever moeten gaan nadenken over wat ze doen. Brainstormsessies kunnen bijvoorbeeld niet zomaar via Zoom verlopen.
Het belang van fact-checking
Fact-checking is iets heel delicaat en moeilijk. Proberen info te verzamelen om dan op social media duim omhoog of duim omlaag te krijgen. Hoe pak je zoiets aan? Het is een van de meest complexe dingen om te doen. Al voor de coronacrisis was het fenomeen ‘desinformatie’ steeds meer aanwezig.
De term ‘fake news’ is dan ook veel te eenvoudig om de complexiteit van desinformatie uit te drukken. Maar mensen vragen zich sowieso af wat nu de waarheid is. Je voelt dat de klassieke media steeds minder als betrouwbare bron aanzien worden.
Desinformatie ontmaskeren
Fact-checking moet de eerste initiële vorm zijn van verslaggeving, je moet nakijken dat alles klopt. Naast de fact-check kan je best inzichten bieden in desinformatiemechanismen, complottheorieën en hoe dit alles ontstaat. Kijk ook naar data om mee aan de slag te gaan, waar je kan induiken en een nieuw verhaal mee kan maken.
Fake news is tijdens de coronacrisis heel erg aanwezig en fact-checkers worden niet zomaar geloofd. Fake news zorgt ervoor dat mensen in een volledig parallelle wereld leven van eigen nieuwsartikelen, video’s … .
De rol van social media tijdens een crisis
Hoe hebben Facebook en Google het gedaan tijdens de crisis? Hebben ze hun verwachte rol voldoende gespeeld? Is het menselijke karakter voldoende naar boven gekomen? Hebben ze voldoende steun verleend?
Natuurlijk is het ook voor social media moeilijker werken, want net zoals bij vele ondernemingen werken hun medewerkers en factcheckers nu van thuis uit en moeten ze een andere manier van werken adopteren.
De terugkeer van Twitter
Wat Herman Maes vooral opvalt is dat Twitter opnieuw heel erg actief gebruikt wordt. Tijdens de crisis nemen mensen hun oude account weer onder handen. Het is een medium dat heel erg veel kanten op gaat. Ook Tik Tok is aan een serieuze opmars bezig, zoals we in een vorige blogpost al aanhaalden. Helaas is ook daar fake news te bespeuren.
Op Facebook zijn er gesloten groepen met maar liefst 20.000 tot 40.000 leden die fake news verspreiden. Facebook maakt er actief werk van om fake news tegen te gaan, maar heeft natuurlijk een businessmodel dat leunt op content die emoties uitlokt.
Beluister de volledige aflevering
Meer inzichten over en tips rond fake news, privacy en social media horen van deze experts?
Beluister deze afleveringVolg ons op je favoriete podcast-app
